بهبود خواص لرزه ای گنبدها و قوس های آجری به کمک مسلح سازی با پلیمرهای الیافی (FRP)

چكيده

در بسياري از بناهاي تاريخي ايران , و بخصوص آنچه مربوط به بعد از اسلام است ,سازندگان بنا, قوس ها و گنبدها را به عنوان عناصر مركزي اثر تاريخي, به عنوان عناصر هنري و معماري اثر و همچنين به عنوان قسمتي از سيستم باربر بناي تاريخي به كار گرفته اند. همچنين با نگاهي به شهرهاي كوچك و روستاها به ويژه آناني كه در حاشيه كوير قرار دارند, ملاحظه مي شود كه سقف بسياري از آب انبارها و خانه هاي آنها به صورت گنبدي ,هر چند كوچك, ساخته شده اند و قوس ها نيزجزئي جدائي ناپذير از معماري اين نواحي مي باشند. لازم به ذكر نيست كه در ساخت اين آثار و بناها از آجر و بعضاً از خشت استفاده شده است. به دليل ضعف شديد سازه هاي با مصالح بنائي در مقابل نيروهاي لرزه اي, سطح پائين جذب انرژي زلزله آنها, و خصوصيات مقاومتي نامناسب مصالح بنائي به خصوص در تحمل تنش هاي كششي, بايد براي بهبود رفتار اين ساختمان ها چاره انديشي شود. قوس ها وگنبدهاي آجري و مطمئناً خشتي, نيز از اين قاعده مستثني نمي باشند و رفتار آن ها, به عنوان بخش مهمي از ساختمان هاي تاريخي و بناهاي بامصالح بنائي, همواره از منظر لرزه اي و رفتار در زمان بروز زلزله مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. در اين مقاله ضمن تأكيد بر اهميت تحقيق در باب استفاده از تكنيك هاي نو در مقاوم سازي قوس ها وگنبدها, مطالبي پيرامون نحوه مقاوم سازي سازه ها با رشته هاي پليمري ارائه خواهد شد. سپس, با بررسي نتايج حاصل از تحقيق هاي آزمايشگاهي, تأ ثير اين روش در رفتار قوس هاي آجري مورد بررسي قرار مي گيرد. در ادامه , كاربرد اين روش در قالب مقاوم سازي چند بناي قديمي در كشور ايتاليا ارائه مي شود . در پايان , در بخش نتيجه گيري نهايي, ضمن مقايسه اين روش با ساير روش هاي رايج, پيشنهادهائي جهت استفاده از اين روش, سازگار با گنبدهاي رايج در ايران, ارائه مي شود.